Mevlâna başka bir örnekle de insanın irade özgürlüğünü belirtmeye çalışıyor:
"Ey gönül, cebirle özgürlüğü birbirinden ayırdetmek için bir örnek getir ki, ikisini de anlayasın: Titreme hastalığından dolayı
titreyen bir el, bir de senin titrettiğin el. Her iki hareketi de bil ki, Allah yaratmıştır. Ancak bu hareketi onunla karşılaştırmaya
imkan yoktur. Kendi seçiminle el oynatmandan pişman olabilirsin. Ancak titreme hastalığına tutulan bir adamın pişman
olduğunu ne zaman gördün."
"Biz su üzerindeki kûse gibiyiz. Kûsenin su üzerinde gitmesi, kendi ihtiyariyle değil, suyun irade ve hükmü iledir. Bu, genel
olarak böyledir. Yalnız bazıları suyun üzerinde olduklarını bilir, bazıları bilmezler
by komur ocagi
